Deelgebied
Visie
Een school die kunst en cultuur serieus neemt, heeft een duidelijke visie op cultuureducatie. Zonder zo’n visie blijft cultuureducatie vaak ad hoc, fragmentarisch en afhankelijk van (incidenteel) enthousiasme. Het risico is dat activiteiten willekeurig worden gekozen en geen verbinding hebben met de bredere onderwijsdoelen.
Missie en visie vormen samen het fundament van schoolbeleid
De missie beschrijft het bestaansrecht van de school — de ‘why’. Dit is de vaste kern: waar staan we voor en waarom doen we wat we doen? De visie daarentegen geeft richting aan hoe die missie in de praktijk wordt gebracht. Ze weerspiegelt de waarden en overtuigingen van het team en biedt houvast bij keuzes en prioriteiten.
Een goede visie op cultuureducatie is:
- Kort en krachtig (maximaal een halve pagina)
- Gebaseerd op maximaal drie kernwaarden
- Concreet genoeg om richting te geven aan het handelen van leerkrachten
Zonder visie is het los zand
Een gedeelde visie zorgt ervoor dat het team in dezelfde richting werkt. Het geeft focus, voorkomt versnippering en borgt de plek van cultuureducatie binnen het onderwijs.
Visie op cultuureducatie: gedeeld, gedragen en doelgericht
“Stel dat een school als missie heeft om kinderen in de volle breedte te ontwikkelen om deel te kunnen nemen aan de maatschappij, dan kan cultuureducatie hier betekenis vol aan bijdragen— bijvoorbeeld via creativiteit, kritisch denken en cultureel bewustzijn.”
Spreek dezelfde taal
Een gedeelde visie vraagt om eenduidige taal. Het is daarom belangrijk dat je dezelfde taal spreekt als de school. Een begrip als ‘talentontwikkeling’ is krachtig, maar het is pas waardevol als duidelijk is wat de school daar precies onder verstaat. Is ‘talent’ bijvoorbeeld een muzikaal of creatief vermogen, of gaat het ook om organiseren, schrijven of samenwerken?
Samen een visie formuleren
Een gedragen visie ontstaat door zoveel mogelijk teamleden actief te betrekken. Leerkrachten geven dagelijks invulling aan cultuureducatie en zijn dus essentieel in dit proces. ICC’ers kunnen een aanjagende en inspirerende rol spelen, maar zijn gelijkwaardig aan collega’s. Cultuurpunten zijn procesbegeleiders en kunnen tevens fungeren als bron van kennis en inspiratie.
Van visie naar praktijk: plan van aanpak en borging
De vertaling van visie naar praktijk kost tijd. Gemiddeld duurt het vier jaar voordat doelen duurzaam zijn gerealiseerd. Borging is daarom cruciaal. Gedurende dit proces blijf je reflecteren op wat je doet, je stelt bij waar nodig en je blijft dit steeds terugkoppelen naar de visie.
Visie op cultuureducatie in 5 heldere stappen
1. Koppel aan de schoolvisie
2. Gebruik gedeelde taal
3. Betrek het hele team
4. Maak een plan van aanpak
5. Borg en reflecteer